Các xét nghiệm chức năng gan là gì và tầm quan trọng
Xét nghiệm chức năng gan là gì? Đây là một nhóm xét nghiệm máu giúp đánh giá sức khỏe và hoạt động của gan. Qua các chỉ số, bác sĩ có thể phát hiện sớm tổn thương gan, theo dõi tiến triển bệnh và đưa ra phương án điều trị phù hợp. Tìm hiểu rõ hơn qua bài viết bên dưới của Diag!
Xét nghiệm chức năng gan là gì
Đây là một nhóm xét nghiệm máu giúp đánh giá sức khỏe và hoạt động của gan. Qua các chỉ số, bác sĩ có thể phát hiện sớm tổn thương gan, theo dõi tiến triển bệnh và đưa ra phương án điều trị phù hợp. Tìm hiểu rõ hơn qua bài viết bên dưới của Diag!
Xét nghiệm chức năng gan là gì?
Xét nghiệm chức năng gan là phương pháp đo nồng độ các chất và enzyme trong máu phản ánh hoạt động của gan. Gan có nhiều nhiệm vụ quan trọng như chuyển hóa chất dinh dưỡng, tổng hợp protein, đào thải độc tố và dự trữ năng lượng. Khi gan bị tổn thương hoặc suy giảm chức năng, các chỉ số trong xét nghiệm sẽ thay đổi.
Mục đích của xét nghiệm chức năng gan là:
Phát hiện sớm các tổn thương gan như viêm gan, gan nhiễm mỡ, xơ gan.
Theo dõi hiệu quả điều trị và tiến triển bệnh gan.
Đánh giá tác động của thuốc, rượu bia hoặc các yếu tố độc hại lên gan.
Sàng lọc bệnh gan ở những người có nguy cơ cao.
Các chỉ số xét nghiệm chức năng gan phổ biến
Xét nghiệm kiểm tra tình trạng hoại tử tế bào gan
Chỉ số ALT (Alanine Aminotransferase): Đây là enzyme chủ yếu trong tế bào gan. Nồng độ ALT tăng cao có thể là dấu hiệu gan viêm hoặc tổn thương do các vấn đề như viêm gan virus, gan nhiễm mỡ, tác dụng phụ của thuốc.
Chỉ số AST (Aspartate Aminotransferase): AST là enzyme chủ yếu tồn tại trong gan, tim, cơ và một số mô khác. Xét nghiệm đo nồng độ AST giúp phân biệt tổn thương ở gan với các cơ quan khác. Tình trạng tăng nồng độ AST thường xuất hiện ở bệnh nhân viêm gan cấp, xơ gan hoặc tổn thương cơ. Tỷ lệ AST/ALT cũng được dùng để đánh giá loại tổn thương gan.
Xét nghiệm tầm soát chức năng bài tiết và khử độc của gan
Chỉ số Bilirubin: Đây là sản phẩm phân hủy của hồng cầu già và được gan xử lý, bài tiết qua mật. Nồng độ Bilirubin tăng cao có thể gây ra hiện tượng vàng da, vàng mắt và là cơ sở để đánh giá mức độ tổn thương gan, tắc nghẽn đường mật.
Chỉ số ALP (Alkaline Phosphatase): Đây là enzyme có trong gan, ống mật và xương. Trường hợp nồng độ ALP tăng thường liên quan đến tắc mật hoặc các bệnh lý về gan, xương.
Chỉ số GGT (Gamma-glutamyl Transferase): Đây là enzyme liên quan đến chuyển hóa Glutathione. Nồng độ GGT tăng cao thường do tổn thương gan, đặc biệt do bia rượu hoặc tắc nghẽn đường mật.
Nhóm xét nghiệm đánh giá chức năng tổng hợp của gan
Nồng độ Albumin: Là protein do gan tổng hợp, giúp duy trì áp lực thẩm thấu trong máu và vận chuyển các chất. Nồng độ albumin giảm có thể gây phù nề và được dùng để chẩn đoán tổn thương gan.
Chỉ số Protein toàn phần: Gồm Albumin và Globulin để đánh giá chức năng gan.
Chỉ số PT/INR (thời gian đông máu): Đo thời gian đông máu, thể hiện khả năng gan sản xuất các yếu tố đông máu. Thời gian đông máu kéo dài (chỉ số INR tăng) thường xảy ra ở bệnh nhân xơ gan hoặc suy gan nặng.
Ai nên thực hiện xét nghiệm chức năng gan?
Bạn nên làm xét nghiệm chức năng gan nếu:
Có dấu hiệu nghi ngờ bệnh gan như vàng da, mệt mỏi, đau tức vùng hạ sườn phải, nước tiểu sẫm màu, phân bạc màu.
Thường xuyên uống rượu hoặc nghiện rượu.
Đang hoặc từng dùng thuốc có thể gây độc cho gan như thuốc chống lao, kháng sinh, thuốc chống viêm.
Có tiền sử gia đình mắc bệnh gan hoặc viêm gan virus B, C.
Mắc các bệnh chuyển hóa như tiểu đường, béo phì, gan nhiễm mỡ.
Người trên 40 tuổi nên xét nghiệm định kỳ để sàng lọc và bảo vệ gan.
Theo dõi điều trị các bệnh gan mạn tính.
Chuẩn bị và quy trình làm xét nghiệm chức năng gan
Nhịn ăn ít nhất 8 tiếng trước khi lấy mẫu.
Nên kiêng rượu bia ít nhất 48 tiếng trước khi xét nghiệm.
Thông báo với bác sĩ về các loại thuốc, thực phẩm chức năng đang dùng.
Các bệnh lý và vấn đề sức khỏe nếu suy giảm chức năng gan
Viêm gan virus A, B, C, D, E: Đây là nguyên nhân phổ biến gây tổn thương gan. Bệnh có thể diễn tiến cấp tính hoặc mạn tính. Nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến xơ gan, ung thư gan.
Gan nhiễm mỡ: Xảy ra khi mỡ tích tụ quá nhiều trong tế bào gan, dẫn đến gan tổn thương và suy giảm chức năng. Tiềm ẩn rủi ro tiến triển thành viêm gan, xơ gan nếu không kiểm soát hiệu quả.
Xơ gan: Là giai đoạn gan bị tổn thương nghiêm trọng, xảy ra hiện tượng mô gan có sẹo cứng, ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của cơ quan này.
Suy gan cấp tính: Là tình trạng gan đột ngột mất khả năng hoạt động trong một khoảng thời gian ngắn, có thể là vài ngày hoặc vài tuần. Nguyên nhân thường do dùng thuốc quá liều, nhiễm virus hoặc bị độc tố ảnh hưởng.
Suy gan mạn tính: Là tình trạng gan suy yếu dần theo thời gian, thường do các bệnh gan kéo dài như viêm gan hoặc xơ gan. Khi gan suy, nó không thể thải độc, sản xuất protein và các chất giúp đông máu như bình thường, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe.
Viêm gan tự miễn: Xảy ra do hệ miễn dịch tấn công “nhầm” vào tế bào gan, gây viêm và tổn thương. Nếu không điều trị, bệnh có thể dẫn đến suy giảm chức năng gan và xơ gan.
Ngộ độc gan do thuốc hoặc hóa chất: Sử dụng thuốc không đúng cách, quá liều hoặc tiếp xúc với hóa chất có thể gây tổn thương gan, dẫn đến suy giảm chức năng cấp hoặc mạn tính. Một số loại thuốc có thể gây ngộ gộc gan gồm: thuốc giảm đau, thuốc chống lao, thuốc kháng sinh nhóm aminoglycosid.
Bệnh Wilson: Là bệnh di truyền gây tích tụ đồng trong gan và các cơ quan khác. Dẫn đến gan bị tổn thương nghiêm trọng, nhất là khi không phát hiện và điều trị kịp thời.
Các biến chứng khác: Gan suy yếu có thể dẫn đến rối loạn carbohydrate, protein và chất béo. Đây là yếu tố làm tăng nguy cơ hạ đường huyết, suy dinh dưỡng, bệnh tim mạch, phù nề, bầm tím, dễ chảy máu và khó cầm.
Biện pháp bảo vệ sức khỏe gan
Hạn chế hoặc tránh rượu bia giúp gan phục hồi và hoạt động tốt hơn.
Ăn uống lành mạnh, cân đối. Có chế độ ăn nhiều rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc.
Hạn chế đồ chiên rán, thức ăn nhanh và thực phẩm nhiều đường giảm gánh nặng cho gan.
Uống đủ nước mỗi ngày giúp gan thải độc hiệu quả và duy trì các hoạt động chuyển hóa trong cơ thể.
Tập thể dục đều đặn giúp giảm mỡ thừa, ngăn ngừa gan nhiễm mỡ và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Sử dụng thuốc đúng chỉ định. Không tự ý dùng thuốc hoặc lạm dụng thuốc tránh gây tổn thương gan do thuốc.
Hạn chế tiếp xúc với các chất có thể gây độc cho gan như hóa chất công nghiệp, thuốc trừ sâu và thực phẩm bị nấm mốc.
Tiêm phòng viêm gan B và các loại viêm gan khác giúp ngăn ngừa các bệnh viêm gan virus nguy hiểm gây suy giảm chức năng gan.
Không dùng chung vật dụng cá nhân như bàn chải đánh răng, dao cạo râu.
Ngủ đủ giấc và quản lý stress tốt giúp gan hoạt động hiệu quả và giảm nguy cơ bệnh gan.
Khám sức khỏe và xét nghiệm chức năng gan định kỳ để sớm phát hiện tổn thương gan, điều trị kịp thời, tránh biến chứng nặng.
Xét nghiệm chức năng gan là gì? Đây là công cụ quan trọng giúp phát hiện sớm các tổn thương và bệnh lý gan, từ đó có hướng điều trị kịp thời. Hiểu rõ về xét nghiệm giúp chủ động bảo vệ sức khỏe gan. Ngoài ra, duy trì lối sống lành mạnh, hạn chế rượu bia, ăn uống cân đối và kiểm tra sức khỏe định kỳ là cách tốt nhất để giữ gan khỏe mạnh.
Doanh nghiệp: Diag
Địa chỉ: 414-420 Đường Cao Thắng, Phường 12, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
Số điện thoại: 19001717
xét nghiệm chức năng gan tphcm
các xét nghiệm đánh giá chức năng gan
chi phí xét nghiệm chức năng gan
xét nghiệm đánh giá chức năng tổng hợp của gan
Nhận xét
Đăng nhận xét